Sinds 11 december 2022 moeten alle lokale besturen een klokkenluidersmeldpunt hebben voor de medewerkers en andere personen die met het lokaal bestuur samenwerken. Dat is het gevolg van een nieuw Vlaams decreet op basis van een Europese Richtlijn. Het is daarbij de bedoeling om de klokkenluider meer bescherming te bieden.
Wie is een klokkenluider?
Elke persoon die in het kader van een werkrelatie informatie verkreeg over inbreuken kan een melding maken. Niet enkel personeelsleden kunnen klokkenluiders zijn, maar ook andere personen die met lokaal bestuur Hoeilaart samenwerken, zoals consultants, voormalige werknemers, leveranciers, sollicitanten en vrijwilligers. Ook anonieme meldingen worden beschermd onder het decreet en het klokkenluiderssysteem.
Voor burgers zonder werkrelatie met de Vlaamse overheid of de lokale en provinciale besturen, geldt de gewone klachtenregeling. Lees meer op de webpagina ‘Een klacht over een Vlaamse overheidsdienst’.
Wat is een inbreuk?
Het Bestuursdecreet definieert het begrip “inbreuk”. Alle inbreuken op wetgeving en regelgeving die in Vlaanderen van toepassing zijn, kunnen het voorwerp uitmaken van een klokkenluidersmelding. Een inbreuk is een handeling of een nalatigheid die onrechtmatig is, of die het doel of de toepassing van de regelgeving ondermijnt.
Hoe kan je een (anonieme) melding maken?
Intern meldpunt
Het intern meldpunt, dat enkel bestemd is voor het personeel van gemeente en OCMW Hoeilaart, is de algemeen directeur.
De algemeen directeur is bereikbaar:
- via mail: algemeen.directeur@hoeilaart.be
- telefonisch: 02 658 28 45
- persoonlijk op afspraak
- via post: algemeen directeur Jan Thijs (persoonlijk), Jan van Ruusbroecpark z/n, 1560 Hoeilaart
Kan de inbreuk doeltreffend intern worden behandeld? En is de klokkenluider van mening dat er geen risico op represailles bestaat? Dan wordt de melding bij voorkeur intern gemaakt.
Extern meldpunt
Andere personen die een werkrelatie hebben met gemeente of OCMW Hoeilaart zoals consultants, leveranciers, sollicitanten en vrijwilligers kunnen alleen een melding maken bij het extern meldpunt.
Ook personeelsleden die van mening zijn dat de inbreuk niet doeltreffend intern kan worden behandeld of represailles vrezen, kunnen rechtstreeks terecht bij het externe meldkanaal.
Het bevoegde extern meldpunt is Audit Vlaanderen, bereikbaar:
- via mail: melding.audit@vlaanderen.be
- telefonisch: 02 553 45 55
- via post: Audit Vlaanderen, Havenlaan 88 bus 24, 1000 Brussel
Welke bescherming en garanties zijn er?
De procedures en systemen die gebruikt worden om meldingen te ontvangen en op te volgen, bieden de nodige garanties inzake de vertrouwelijkheid, anonimiteit en kwaliteit van de behandeling. Het Bestuursdecreet geeft duidelijk aan welke gegevens over de melding mogen of moeten geregistreerd worden en geeft richtlijnen over de bewaring.
De nieuwe regeling voorziet in een verbod op represailles. De definitie van represailles is ruim omschreven. Denk bijvoorbeeld aan represailles in het kader van negatieve beoordelingen of ontslag, maar ook bij verandering van taken, financiële sancties of reputatieschade. De bescherming tegen represailles is onbeperkt in tijd.
Hoe verloopt de procedure?
Ontvangstmelding
Je ontvangt als melder een ontvangstmelding binnen de zeven dagen na de dag waarop het meldkanaal je melding ontvangen heeft, tenzij:
- Jouw melding binnen die termijn al werd afgehandeld. Dan krijgt je meteen meer informatie over de melding.
- Je je uitdrukkelijk hebt verzet tegen het krijgen van een ontvangstmelding.
- Het krijgen van een ontvangstmelding de bescherming van jouw identiteit in gevaar brengt.
Meer informatie over jouw melding
- Binnen de drie maanden na de dag waarop het meldingskanaal de ontvangstmelding heeft verstuurd, krijg je informatie over wat er met jouw melding gebeurde.
- Je komt te weten welke maatregelen er genomen zijn of zullen genomen worden naar aanleiding van jouw melding.
- Je krijgt ook de redenen voor die maatregelen te horen. Vanzelfsprekend mogen de meldingskanalen jou geen informatie bezorgen die het interne onderzoek of de rechten van de betrokken personen schaadt.
Welke wetgeving is van toepassing?
De Klokkenluidersrichtlijn van de Europese Unie wil mensen die overtredingen en misbruiken aanklagen beschermen tegen de negatieve gevolgen van de melding. Vlaanderen nam deze nieuwe regels op in het Bestuursdecreet dat van toepassing is voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen (Titel III, Hoofdstuk 2, Afdeling 6).
Meer info nodig?
Surf naar de website van de Vlaamse overheid.