Net zoals in de rest van Vlaanderen heeft ook Hoeilaart te kampen met wateroverlast en droogte. Peilputten wijzen uit dat het grondwaterpeil over de loop van de jaren is gedaald. Hoge plateaus en steile hellingen zorgen er dan weer voor dat hemelwater snel afstroomt waardoor lager gelegen gebieden te kampen hebben met wateroverlast.
Klimaatverandering verschuift de neerslagpatronen, wat in Vlaanderen leidt tot meer regen in de winter en hogere waterstanden in beken en rivieren. In de zomer valt er minder neerslag, waardoor de bodem verder uitdroogt.
Aquafin heeft de opdracht gekregen om voor lokaal bestuur Hoeilaart een hemelwater- en droogteplan op te stellen. Het is een op maat gemaakt plan wat een langetermijnvisie geeft op hoe het watersysteem zou moeten evolueren, maar het bevat ook een aantal quick wins die op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. Er worden typewijken gedefinieerd en onthardingskansen, hergebruikmogelijkheden, mogelijke infiltratie- en bufferlocaties en potentiële afvoerassen aangeduid. Het wordt een leidraad om op terug te vallen bij het ontwerp van toekomstige projecten.
De toenemende verharding en het veranderende neerslagpatroon zorgen ervoor dat de huidige knelpunten van wateroverlast kritischer worden. Tegelijk ontstaan er nieuwe knelpunten. Het totale watersysteem wordt in kaart gebracht zodat deze knelpunten grondig en efficiënt kunnen bestudeerd en/of aangepakt worden.
Als inwoner kan je hier ook aan meewerken. Alle beetjes helpen. Grote verharde oppervlakten slorpen het zonlicht op en houden de warmte langer vast. Door de klimaatopwarming wordt dit extra versterkt. We geven je een aantal tips mee:
Hoeilaart ligt aan de bovenloop van de ecologisch kwetsbare IJse, die door het lage debiet nabij de bron sterk reageert op hevige regenval. Bij te lage waterstanden (droogteperiodes) heeft de IJse weinig veerkracht om vervuiling afkomstig van riooloverstorten te verwerken. Daarom besteedt het hemelwater- en droogteplan aandacht aan het beperken van overstorten en het afkoppelen van bronnen van de riolering, waarmee Hoeilaart via het project “Terug Naar de Bron” actief meewerkt.
De rioleringsgraad in Hoeilaart is 97,42 %. Om de overstortwerking te voorkomen, moet in eerste instantie het regenwater gescheiden worden van het afvalwater. Het sterk uitgebouwde rioleringsstelsel in Hoeilaart heeft een hoge overstortwerking door enerzijds de verouderde gemengde riolering en anderzijds de hoge verdunningsgraad in de riolering door aansluiting van parasitair water zoals bronwater en regenwater en door omgekeerde overstortwerking.
Rioleringswerken zijn grote investeringen met veel impact op de mobiliteit en de omwonenden. Hoe meer regenwater we ter plekke kunnen vasthouden, hoe minder gescheiden riolering we moeten aanleggen. Dat is een enorme besparing en tegelijk zorgen we ervoor dat er meer water in de bodem infiltreert, wat dan weer droogte voorkomt.
Door de nieuwe hemelwaterverordening is het verboden om nog hemelwater aan te sluiten van het privé domein op de riolering in het openbaar domein. Het moet opgevangen en geïnfiltreerd worden op eigen terrein. Vanaf 2025 geldt die verplichting er ook voor het openbaar domein.
In Hoeilaart zullen in de toekomst bekkens aangelegd worden waar het hemelwater tijdelijk wordt opgevangen en na de bui vertraagd wordt geloosd naar de riolering of de waterloop. Hierdoor krijgt het water de kans om in de bekkens deels te infiltreren.
Het hemelwater- en droogte plan gaat dus verder dan enkel het beheren van water. Het biedt een langetermijnvisie om slim om te gaan met water, wat goed is voor onze leefomgeving en uiteindelijk alle Hoeilanders ten goede komt.
Wil je graag meer weten? In de bijlagen onderaan kan je de verkorte of de lange versie van het hemelwaterplan lezen.
Hemelwaterplan - niet-technische samenvatting
Hemelwaterplan - technische versie | zie bijlagen hieronder